Ebeveynlerin Can Sıkıntısı: Çocuklarda Anoreksiya
Tanım olarak iştah, yemek yeme isteği ve isteğidir ancak bazı çocuklarda bu istek o kadar azdır ki anne babalar bir süre sonra endişelenmeye başlar ve kendilerini yetersiz hissederler. Her yaşta görülebilen iştahsızlık özellikle ilk dört yaş ve ergenlik döneminde kendini gösterir.
Batıgöz Sağlık Kümesi Uzman Çocuk Doktoru Fikret İŞBİLİR konuyla ilgili sorularımızı yanıtladı.
Anoreksiyanın en önemli nedenleri nelerdir?
Anoreksiya, vücudun rastgele bir enfeksiyona tepkisi olarak da gelişebilir. En sık idrar yolu enfeksiyonlarında, üst solunum yolu enfeksiyonlarında, paraziter hastalıklarda, kabızlıkta, geniz eti büyümelerinde, vitamin eksikliklerinde, bazı metabolik hastalıklarda, daha seyrek olarak da çocukluk çağı kanser vakalarında ve romatizmal hastalıklarda görülebilmektedir. Hastalıklardan kaynaklanan bu iştahsızlık 2-3 hafta kadar sürebilir ancak süre uzuyorsa gerekli tetkikler yapılmalı ve önlem alınmalıdır.
Uzun süreli iştah kaybı çocuğun büyümesini etkiler mi?
Uzun süreli iştah kaybı çocuğun büyümesini ve gelişimini etkileyebilir. Bu durumda gerekli kalori alımı sağlanamadığı için vücudun yapı taşları olan protein, hormon, vitamin ve mineraller yetersiz kalacak ve gelişim sekteye uğrayacaktır.
Peki fizyolojik sebepler dışında iştahsızlığın başka sebepleri olabilir mi?
İştahsızlık bazen çocuğun psikolojisi ile ilişkilendirilebilir. Hiperaktif veya tam tersine içine kapanık çocuklarda iştahta değişiklik gözlemlenebilir. Büyüme ve gelişme olağan seyrinde ise (boy-kilo ve baş çevresi takibi) yani olağan standart tablosundaki ölçümler alarm vermemelidir.
Genelde toplumumuzda güçlü çocuğun sağlıklı, zayıf çocuğun problemli olduğu düşünülür. Bu nedenle aileler paniğe kapılır ve hatta fakir ya da zayıf çocuğa yemek yemesi için baskı yapar. Konuyla ilgili görüşünü aldık Dr. Fikret İşbilir, ‘Bazen çocuk ailenin istediği gibi beslenmese de normal boy ve kiloda olabiliyor. Bu durumda ailenin tutumu ısrarcı olmamalıdır. Sevmediği yiyecekleri alması konusunda ısrar edilmemeli veya sevdiği diğer yiyeceklerle karıştırılmalıdır, örneğin peynir sevmeyen bir çocuğa bu yiyecek hamur işi veya makarna şeklinde verilebilir.
İşbilir, küçük yaş grubu için yiyeceklerin süslenerek ya da farklı şekiller verilerek sevimli tabaklar hazırlanabileceğini ve çocuğun o yiyeceğe olan ilgisinin artırılabileceğini de önerdi.
Dikkat edilmesi gereken bir diğer konu da çocuğun belirli besinlere önceden alıştırılması gerektiğidir. Özellikle ilk altı ayda bebeğe sadece anne sütü verilmeli, ardından yavaş yavaş diğer besinlere geçilmelidir. Ek gıdaya başlarken üç gün kuralı uygulanmalıdır.
Peki nedir bu üç gün kuralı?
Bebek için her yeni mamaya başlarken 3 gün kuralı uygulanmalıdır. Doğduğu andan itibaren ilk kez karşılaşacağı besine karşı herhangi bir alerji, hassasiyet ve hazımsızlık olup olmadığı izlenir. Bu ilk yarışmada amaç bebeği beslemek değil, onu mamasıyla tanıştırmak olduğu için ilk başta o mamadan sadece 3 kaşık vermeniz yeterli olacaktır.
Çocuğun beslenme alışkanlığının kötü etkilenmemesi için dikkat edilmesi gereken diğer durumlar; Çocuk yemekten önce abur cubur yemez, su veya meyve suyu içerek midesini şişirmez, televizyon karşısında yemek yemez, gerekirse aile ile sofraya oturur, beslenme için acele etmez, yemek hazırlar. Çocuğa göre porsiyon ve çatal bıçak takımı ve sofrayı çekici hale getirir.
Konuyla ilgili farklı bir anıdan bahseden Dr. Fikret İşbilir, aileyi bilinçlendirmenin ne kadar değerli olduğunun altını bir kez daha çiziyor. İhtisasımın ilk yıllarıydı. Karadeniz’in şirin bir kasabasında çalışıyordum. 4 aylık bebek muayene için getirildi. Bebeği muayene ettiğimde boyu ve kilosu normal standartlardaydı. Fizik muayene bulguları çok iyiydi ancak anne-baba bebeğin iştahının olmamasından ve kilo almamasından şikayetçiydi. Bu aylarda sadece anne sütü verilmesi gerekirken, bebeği iştahsız kabul edip çabuk kilo alması için fındık ezmesi yedirdiklerini öğrendim. Bu trajikomik bir olaydı.’
Siz siz olun doğru dürüst araştırmadan kulaktan dolma bilgilere göre hareket ederek çocuğunuzun hayatını riske atmayın. Kilo almaya çalışırken çok daha önemli sağlık sorunları ile uğraşmak zorunda kalabilirsiniz.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
